Italiaanse spreekwoorden

door Regina Coeli

Italiaanse uitdrukkingen en spreekwoorden hebben soms wel en soms helemaal geen overeenkomsten met het Nederlands. In dit artikel nemen we er een aantal onder de loep.

Eén of twee gaten in de hand?

Het spreekwoord “een gegeven paard niet in de bek kijken” is letterlijk in het Italiaans “A caval donato non si guarda in bocca”, en zo is “men kent de monnik niet aan zijn pij” in het Italiaans “l’abito non fa il monaco” en “avere le mani bucate” is het Nederlands “een gat in je hand hebben”, waarbij het dan weer opmerkelijk is dat je in het Italiaans “handen met (meerdere) gaten hebt” en in het Nederlands één gat kennelijk al erg genoeg is. 

Al verde

Uiteraard speelt cultuur vaak een grote rol bij het gebruik van spreekwoorden. Wat te denken van “Meglio un uovo oggi che una gallina domani” (beter één ei vandaag dan morgen een kip), dat in het Nederlands “beter één vogel in de hand dan tien in de lucht” is. Met beide spreekwoorden wordt hetzelfde bedoeld. En als je blut bent in Italië dan ben je “al verde” (groen), terwijl je dan in het Nederlands “op zwart zaad zit” of “geen rode cent hebt”. Grappig is dan weer dat “een groentje zijn” in het Nederlands een heel andere betekenis heeft!

Garnaal of een kreeft?

Als we het dan toch over kleuren hebben, dan ben je in het Italiaans “rosso come un gambero” (rood als een garnaal) en in het Nederlands “rood als een kreeft”. Zou dit zijn omdat de Hollandse garnalen grijs/roze en de Italiaanse wel echt rood zijn? “Iemand zwart maken” is in het Italiaans “dire peste e corna di qualcuno”, waarbij dan opgemerkt kan worden dat met “peste” de pest bedoeld wordt en die ziekte ook wel “de zwarte dood” genoemd wordt. En ben je een “zwartkijker” dan ben je trouwens in het Italiaans “un funerale”, oftewel een “begrafenis” en dat heeft alweer met de dood te maken.

Melk in mond hebben

En wat te denken van de Nederlandse uitdrukking “Nog niet droog achter de oren zijn”, dat in het Italiaans vertaald wordt met “avere ancora il latte in bocca” (nog melk in de mond hebben)? Beide uitdrukkingen betekenen hetzelfde, namelijk nog jong en onervaren zijn. Maar de Italiaanse variant zou in het Nederlands nergens op slaan, aangezien veel Nederlandse volwassenen dagelijks melk drinken. Iets wat in Italië toch echt bij kleine kinderen thuishoort. Cultuur dus!

Honger en eten als een wolf

En waarom heeft een Nederlander “honger als een paard”, terwijl een Italiaan dan “fame come un lupo” (honger als een wolf) heeft? Maar wel eten ze dan weer allebei “come un lupo” (als een wolf). En mochten Nederlanders te laat komen dan vinden ze “de hond in de pot”, terwijl Italianen geen goed onderdak meer vinden, want “chi tardi arriva male alloggia” (wie te laat komt zal slecht onderdak vinden).

Ten slotte nog een goed advies: “Impara l’arte e mettila da parte”, (Leer de kunst en houd hem apart) oftewel “Jong geleerd, oud gedaan”, waarbij het niet zo verwonderlijk is dat Italianen hierbij naar “kunst” verwijzen, zij wonen immers in het land dat 50 % van het Cultureel Werelderfgoed bezit!


Deel deze pagina

Wilt u Italiaans leren?

Het is leuk om te lezen over de Italiaanse taal, maar het is nog leuker als u zelf Italiaans spreekt! Bij Regina Coeli leert u de taal en cultuur van onze native speakers. Geïnteresseerd? Neem contact met ons op.

Ben je geïnteresseerd in taal en carrière?

Meld je dan aan voor de nieuwsbrief van Regina Coeli en ontvang maandelijks onze laatste blogberichten in je mailbox. 

 
`