De puntjes op de i zetten: het gebruik van uitdrukkingen

door Regina Coeli

Bij het leren van een nieuwe vreemde taal denk je vaak niet meteen aan het gebruik van uitdrukkingen, terwijl deze juist je taalgebruik kunnen opfleuren. Door grammatica correct toe te passen en de juiste woorden te kiezen, laat je zien dat je de taal beheerst. Om je boodschap net dat extra zetje te geven, kun je daarnaast nog uitdrukkingen gebruiken.

Het opbouwen van taalkennis kun je vergelijken met het bouwen van een huis. Eerst worden de fundamenten gelegd, met daarop het geraamte. Later wordt het huis pas afgewerkt en als allerlaatste ingericht. Zo is het ook met het leren van een nieuwe taal: de basis wordt gelegd door kennis te maken met de nieuwe klanken, nieuwe woordenschat en de benodigde grammatica. Hoe je het huis inricht is persoonlijk. Zo zijn ook de voorkeuren bij het leren van een vreemde taal persoonlijk: misschien heb je zelf meer behoefte aan het leren van idioom, terwijl iemand anders meer behoefte aan grammatica kan hebben.

Culturele context van een taal

De laatste fase van de bouw, waarin de puntjes op de i worden gezet, kan worden vergeleken met het beheersen van de finesses van een taal. Het gebruik van uitdrukkingen is hier een voorbeeld van. Vaak kunnen uitdrukkingen worden uitgelegd in de culturele context van de taal. Het is daarom belangrijk om te beseffen dat uitdrukkingen niet in elke taal hetzelfde zijn. Door het gebruik en de betekenis van enkele uitdrukkingen op te zoeken in bijvoorbeeld een woordenboek kom je niet voor onverwachte verrassingen te staan.

Hieronder enkele voorbeelden van uitdrukkingen in verschillende talen:

Nederlands - Frans
Brood op de plank hebben (genoeg hebben om van te leven) = Avoir de quoi vivre
Als je de Nederlandse uitdrukking letterlijk vertaalt (’avoir de pain sur la planche’) dan betekent dat in het Frans dat je veel te doen hebt, een hele andere betekenis dus!

Nederlands – Portugees
De appel valt niet ver van de boom = Filho de peixe, peixinho é
De Nederlandse uitdrukking ‘de appel valt niet ver van de boom’ betekent letterlijk in het Portugees: ‘A maçã não cai longe da árvore’. Hier begrijpt niemand echter dat je het over een spreekwoord hebt, er wordt dan gedacht dat je letterlijk een appel en een boom bedoelt. ‘Filho de peixe, peixinho é’ betekent letterlijk in het Nederlands: ‘de zoon van een vis is een klein visje’. Dit is de Portugese versie van onze uitdrukking ‘de appel valt niet ver van de boom’. Een grappige vertaling voor een Nederlander, maar met deze uitdrukking word je in ieder geval wel begrepen!

Nederlands – Italiaans
Nog niet droog achter de oren zijn = Avere ancora il latte in bocca
Beide uitdrukkingen betekenen dat iemand nog jong en onervaren is, alleen zijn de Nederlanders ‘nog niet droog achter de oren’ en hebben de italianen ‘nog melk in de mond’. De cultuur van beide landen komt naar voren in de uitdrukkingen: in Nederland is melk drinken heel gewoon, in Italië daarentegen drinken alleen kinderen melk, daarom wordt melk daar geassocieerd met jong en onervaren zijn. 

Nederlands – Duits
Hij viel met zijn neus in de boter = Er hat Schwein gehabt
Als je de uitdrukking echter letterlijk naar het Duits vertaalt (’Er fiel mit der Nase in die Butter’) dan word je waarschijnlijk zeer vreemd aangekeken door je gesprekspartner. Hij zal denken dat je letterlijk met je neus in de boter bent gevallen.

Nederlands – Fins
Je kop in het zand steken = Panna päänsä pensaaseen
Beide uitdrukkingen worden gebruikt als je je problemen niet onder ogen wil zien, alleen steekt de Nederlander ‘zijn kop in het zand’, terwijl de Fin ‘zijn hoofd in een struik legt’. Een leuk voorbeeld van culturele verschillen!


Deel deze pagina


Ben je geïnteresseerd in taal en carrière?

Meld je dan aan voor de nieuwsbrief van Regina Coeli en ontvang maandelijks onze laatste blogberichten in je mailbox. 

 
`