Tien tips voor zakendoen in Italië

door Regina Coeli

Italië is een van de tien belangrijkste handelslanden voor Nederlandse bedrijven. Maar het is niet altijd makkelijk om er voet aan de grond te krijgen. Niet alleen vanwege de vele regels die er gelden, maar ook door de cultuur.

Veel dingen die we in Nederland erg waarderen, werken niet bij de gemiddelde Italiaan. Wat dan wel? De taaltrainers Italiaans van Regina Coeli geven je tien culturele tips waarmee je wel succes zult hebben in Italië.

1. Investeer in relaties

Het vertrouwen van de meeste Italianen in instellingen en de overheid is meestal niet groot, terwijl ze wel vertrouwen hebben in iemand die ze goed kennen. Om die reden willen Italianen je eerst graag als persoon leren kennen. Pas later zijn ze bereid om zaken met je te doen.

Een informele bijeenkomst kan meer over jou vertellen dan een goed voorbereide en formele bijeenkomst. Het weigeren van een uitnodiging voor een lunch onder het motto: "we zijn hier om te werken" is dan ook niet handig.

2. De juiste gespreksonderwerpen kiezen om een relatie op te bouwen

Je hoort vaak dat familie en voetbal belangrijke gespreksonderwerpen voor Italianen zijn, maar dat telt niet voor iedereen. Een goede manier om elkaar te leren kennen is het uitwisselen van werkervaringen of iets te vertellen over je land en cultuur. Stel bijvoorbeeld vragen over culturele verschillen en praat daar open over. Door erover te spreken, bescherm je jezelf meteen voor het geval je zo’n ‘culturele fout' maakt.

3. Italië is ‘veel Italiës’, allemaal vergelijkbaar, maar nooit overal hetzelfde

Italië is een land dat rijk is aan diversiteit, een land dat in zijn gewoontes en tradities sterk verschilt van regio tot regio. De redenen hiervoor zijn de geschiedenis - rijk, maar zeer gefragmenteerd - en de geografie. De bergachtige delen bekleden ongeveer 76 % van het hele grondgebied. Deze hebben de verschillende volkeren in de loop van de geschiedenis van elkaar gescheiden en verhinderde elke vorm van éénheid en samenhang. Daarom is het belangrijk van vooraf informatie in te winnen over de regio waar je naartoe wilt gaan in Italië en als het mogelijk is, met iemand te praten die er al geweest is.

4. Accepteer zuidelijke passie, maar let wel op!

Italianen houden ervan om samen te komen en te praten, ze zijn over het algemeen luidruchtig, gepassioneerd en levendig. Het spreken wordt vaak bekrachtigd door het gebruik van de handen en daarnaast gebruiken ze bepaalde gebaren die een precieze betekenis hebben. Tijdens een formele zakelijke bijeenkomst of tijdens onderhandelingen kan het gebeuren dat Italianen temperamentvol uit de hoek komen als ze het ergens mee oneens zijn. Geen paniek, het is heel gewoon in Italië om je zo uit te drukken! Dicht bij elkaar staan en elkaar lichtjes aanraken (als de Covid-19 het toelaat) is geen probleem. Maar pas op, schouderklopjes of elkaar omhelzen is alleen tussen vrienden toegestaan!

5. Een geschenk bestendigt de relatie

Een geschenk betekent dat er naast de werkrelatie ook een menselijke relatie is ontstaan. Je kunt een geschenk geven, maar alleen als je de ontvanger kent, als je er regelmatig naartoe gaat en als je relatie op wederzijdse waardering gebaseerd is. Als je niet met lege handen wilt aankomen, kun je iets te eten of te drinken meenemen dat typisch voor je regio is: Nederlandse koekjes, vooral stroopwafels, zijn bijvoorbeeld erg populair in Italië. Als de relatie zich consolideert, zal je in de loop van de tijd doorkrijgen welk geschenk geschikter zou kunnen zijn.

6. Gebruik titels en in geval van twijfel gebruik de hoogste titel

Spreek uw zakenpartner in het begin aan met zijn of haar titel, zoals ingegnere, dottore/dottoressa, avvocato, gevolgd door de familienaam. De voornaam wordt gebruikt als je elkaar gaat tutoyeren: één van de twee partijen, meestal de belangrijkere persoon, zegt dan: “se per te va bene, possiamo darci del tu" (als je het goed vindt, kunnen we elkaar tutoyeren). In dat geval, kun je accepteren en overschakelen op het gebruik van de voornaam en … de tweede persoonsvorm van het werkwoord in plaats van de derde gebruiken!

7. Tijdbesef

Dit is een bekend gegeven: Italianen laten zich niet teveel beïnvloeden door vaste uren of, beter gezegd, ze zijn er in het algemeen allergisch voor. Als je om 8 uur bent uitgenodigd voor het diner, kom dan niet om 8 uur precies of zelfs voor 8 uur! Het is raadzaam om tussen 8.05 en 8.15 te komen, anders geef je de gastheer/vrouw het gevoel dat hij/zij haast moet maken. In de zakenwereld kun je voorzichtig informeren en goed naar de taal luisteren. Als je hoort “la riunione è alle cinque”, betekent dat de vergadering echt om 5 uur plaatsvindt. Maar “la riunione è verso le cinque” betekent dat de vergadering tussen 16.30 en 17.30 uur kan beginnen. Houd er bovendien rekening mee dat een Italiaan een kwartier te laat komen niet als te laat komen beschouwt.

8. Een Italiaans monopolie

Italianen houden ervan om zich negatief over hun land uit te laten en zeggen altijd dat niets werkt, dat politici oneerlijk en onbekwaam zijn, dat niemand belasting betaalt en niemand werkt (maar wees voorzichtig: degene die je dit soort dingen aan het vertellen is, beschouwt zichzelf juist als eerlijk, betaalt belasting en werkt veel en daarom moet je hem niet verwarren met zijn landgenoten...).

Waag het niet om zelf ook slechte dingen over Italië te zeggen: alleen de Italianen hebben een monopolie op dit onderwerp! Houd vol en probeer in plaats daarvan het land te verdedigen: zeg iets als: "ja, maar jullie hebben zoveel cultuur, zoveel mooie dingen, zoveel lekker eten...". En probeer zo het gesprek in een andere, meer algemene, richting te leiden.

9. Welke kleding draag je?

Gevoel voor schoonheid en esthetiek zit er bij de Italianen ingebakken. Wat mooi is, is mooi om naar te kijken, je krijgt er een goed humeur van en wordt er blij van. Italianen geven om ‘la bella figura’ en herkennen de 'buitenlander' aan de korte sok of het totaal verkeerde kleurenschema. Ons advies voor een eerste ontmoeting is voor heren een pak in de winter en een mooi poloshirt met lange broek in de zomer. Nooit: korte broek, sandalen, sneakers. Altijd: lange kous die bij de broek of de schoen past. Wees niet verbaasd als u in de zomer ziet dat Italiaanse mannen geen sokken of kousen in hun schoenen dragen, maar blote voeten hebben. Voor de dames is de keuze zowel in de winter als in de zomer voor een mooi mantel- of broekpak van moderne snit met een blouse altijd gepast. Bijpassende accessoires maken het geheel af. Nooit: tanktops of glanzende jurken en nooit te onbedekt!

10. Last but not least: Italiaans leren

Alhoewel in Italië nu officiële vergaderingen vaker in het Engels worden gehouden, betekent dat niet dat Italianen het altijd graag spreken, integendeel! Zodra de vergadering voorbij is, wat is er dan leuker dan even in je eigen taal met je collega's te kletsen of tijdens de lunch samen commentaar te geven op de dag. Dit gebeurt in het Italiaans en gaat meestal over algemene onderwerpen: de zogenaamde sociale praatjes. "Wat doe je voor de kost? Wat zijn je interesses? Wat doe je als je niet werkt? Heb je familie? Reis je veel? Waar ga je heen met vakantie?...“ Het is echt de moeite waard om over deze onderwerpen in het Italiaans te leren praten: ook al heb je het gevoel dat je weinig en slecht praat, je zakenpartner zal je inspanningen echt waarderen, omdat hij heel goed weet hoe moeilijk het is een vreemde taal te leren. Hij zal het zijn familie en vrienden meteen heel trots vertellen: “weten jullie dat mijn Nederlandse zakenpartner zelfs een beetje Italiaans spreekt? Geweldig! Dat maakt het makkelijker voor ons.”

Veel mensen die zakendoen met Italië komen naar Regina Coeli om in ieder geval de basis van de taal te leren. Wil jij weten wat we voor jou kunnen betekenen, bekijk dan de informatie over onze trainingen Italiaans en neem vooral contact met ons op voor het plannen van een adviesgesprek.

 


Deel deze pagina

Ben je geïnteresseerd in taal en carrière?

Meld je dan aan voor de nieuwsbrief van Regina Coeli en ontvang maandelijks onze laatste blogberichten in je mailbox.